Technische Bedrijfskunde in Alkmaar door de jaren heen …
Door Onno Lotgering

Onno Lotgering
Kenmerkende bijdrage van technisch bedrijfskundigen is dat zij het verband kunnen leggen tussen techniek en de bedrijfsvoering in vrijwel elke organisatie. Aanleiding voor de oprichting van zo’n opleiding in Alkmaar (in 1979) is geweest dat er in de 70-er jaren van de vorige eeuw steeds meer behoefte is ontstaan aan “bruggenbouwers”.
De start
In het studieprogramma heeft van het begin af aan de nadruk gelegen op techniek (basiskennis van wis-, natuur- en scheikunde, energietechniek en ervaring in de vorm van projecten, gastlessen, practica en werkplaatsen, stages en afstuderen). Besturende, creatieve en communicatieve vakken vulden het pakket aan. Met de technische vakdisciplines in het midden en de aanvullende disciplines aan weerszijden ontstond het zogenaamde T-profiel, een creatief en systemisch ontwerp van oprichters/pioniers zoals ir. H.D. Brinkman, ir. H. van der Wal en ir. C. Ingwersen. Het karakter van dit studieprogramma is meer generalistisch dan specialistisch. Met deze opzet heeft de Alkmaarse opleiding Technische Bedrijfskunde landelijk bekendheid verworven als een der beste, zo niet de beste van Nederland. Studenten kwamen niet alleen uit het westen maar ook uit het oosten en zuiden van het land en uit Suriname en de Antillen in Alkmaar technische bedrijfskunde studeren.
Accentverschuiving
In de loop van de jaren dit programma aangepast aan ontwikkelingen in zowel de techniek als de bedrijfsvoering met meer algemene oriëntatie op productietechniek en meer aandacht voor organisatie- en communicatie-vormen, logistiek, bedrijfs-administratie en -economie, marketing en ICT. Met deze aanpassingen is het T-profiel verlaten en hebben alle vakdisciplines een gelijkwaardig aandeel in de opleiding gekregen. Een groeiend aantal afgestudeerden ontwikkelt in de eerste jaren werkervaring een voorkeur een of meer veelgevraagde vakdisciplines uit de opleiding (en blijft de bedrijfsvoering vanuit generalistisch perspectief benaderen). Een door de jaren vrijwel constant deel van de afgestudeerden heeft een eigen onderneming. Het overgrote deel van de afgestudeerden geeft leiding aan een team, project, afdeling of organisatie.
Organisatieverandering
Ontwikkelingen in de organisatie rond de opleiding hebben er toe geleid dat de “HTS” van een zelfstandige school met vier technische opleidingen via reorganisaties en een fusie onderdeel is geworden van hogeschool InHolland met ruim dertig uiteenlopende HBO-opleidingen in tien vestigingen verspreid over Noord- en Zuid-Holland. De relaties en contacten met het bedrijfsleven behoren tot de sterke kanten van de opleiding Technische Bedrijfskunde. Opdrachten voor studenten en werkgelegenheid voor afgestudeerden zijn steeds in voldoende mate beschikbaar.
Studieverenigingen
Een opvallende bijdrage aan het succes en de bekendheid van de opleiding zijn de activiteiten van de vier studieverenigingen die (door de jaren heen) met de opleiding verbonden zijn geweest: organiseren en deelnemen aan eerstejaars-introductie (Terschelling (sinds 1986), lezingen, excursies, banenmarkten en buitenlandse reizen geven studenten ervaringen mee die binnen de opleiding nagenoeg niet kunnen worden opgedaan.